‘Santé!’ ‘Gezondheid!’ Op gezellige momenten klinken we graag. Een barbecue met familie en enkele goede vrienden, een zonnig terrasje, een avond knus in de zetel, … Daar hoort toch een glaasje alcohol bij? En laat ons eerlijk zijn: terwijl we gezellig sippen, skippen we opborrelende waarschuwingen maar al te graag. Want is een dagelijks glaasje net niet gezond? Hoe zit dat nu precies? Past alcohol wel of niet in een gezonde levensstijl? FibriCheck doet een wetenschappelijke factcheck én serveert verfrissend advies.
Alcohol: bruisend ‘hart’ van onze cultuur
Gezellig een glaasje drinken: we doen niks liever. Alcohol maakt al eeuwenlang deel uit van onze cultuur. Onze voorouders hadden een goed excuus. De erbarmelijke (en levensgevaarlijke) kwaliteit van het drinkwater maakte van alcohol een noodzaak.1 Bier was lange tijd de favoriete huisdrank in menig gezin, bij de gegoede klasse genoot wijn een sterrenstatus. Dat duurde tot in de 20ste eeuw. Daar kunnen velen van ons nog van meespreken. Wie herinnert zich niet vanuit z’n kinderjaren de fles tafelbier die bij elke maaltijd op tafel kwam en waar zelfs de juniors van mochten meedrinken?
Intussen genieten onze brouwerijen en stokerijen internationale faam. Lokale wijndomeinen produceren gerenommeerde wijnen. Een drinkwater-excuus hebben we vandaag niet meer (nodig). Als bourgondiërs houden we onze alcoholtradities graag in ere. Thuis, bij vrienden, op restaurant, tijdens een feestje, in de kantine van de sportclub: een glaasje hoort er gewoon bij. Heb je iets anders in je hand, verwacht je dan aan de vraag of je je niet goed voelt. Alsof je je moet verantwoorden dat je geen alcohol drinkt.
A glass of (red) wine a day keeps the doctor away?
In zekere zin is er iets van waar. Rode wijn bijvoorbeeld bevat antioxidanten die schadelijke vrije radicalen in je lichaam te lijf gaan.2 Alleen zou je voor een efficiënte werking zoveel hoeveelheden wijn binnen moeten krijgen, dat het net niet meer gezond is. In functie van antioxidanten kan je misschien beter thee drinken.
Wat wel klopt: beperkt alcoholgebruik kan een helende werking hebben op het hart. Kleine hoeveelheden alcohol (niet meer dan 7 standaardglazen per week voor vrouwen en 14 standaardglazen per week voor mannen) reduceren de risico’s op hartproblemen voor 1/3 van de patiënten.3 Maar de nadruk ligt echt wel op kleine hoeveelheden. Want zelfs bij een matig habitueel alcoholgebruik zijn er aanwijzingen dat de balans meedogenloos in de andere richting overslaat.4
Is elk extra glaasje alcohol er dan écht eentje teveel?
Check: drink jij meer of minder dan gemiddeld?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) publiceerde in 2018 een ontnuchterend rapport.5 Eén op 20 mensen wereldwijd sterft aan de gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Frappant: ongeveer een vijfde daarvan is te wijten aan aandoeningen aan het hart en de bloedvaten.
Als we die cijfers horen, stellen we ons automatisch zware drinkers voor. Maar is dat wel zo?
Wat verstaat de wetenschap onder een ‘overmatig alcoholgebruik? Of je je al dan niet tipsy voelt, heeft er weinig mee te maken. Vanuit wetenschappelijk onderzoek kunnen we er concrete cijfers op plakken.4 Een objectief criterium dus om jezelf aan te toetsen.
- Lichte drinker: < 7 standaard units per week
- Gematigde drinker: 7 – 21 standaard units per week
- Zware drinker: > 21 standaard units per week
Ter info: een standaard unit is een normaal glas of pint met gemiddeld 12 g alcohol.
Nog een opvallend resultaat in het WHO-rapport: Europeanen staan bovenaan de ranglijst als het gaat om alcohol. Hoewel ons drankgebruik sinds 2010 licht afneemt, drinken wij het meeste ter wereld. Gemiddeld 33 g pure alcohol per dag. Dat is het equivalent van 2 glazen wijn (van 150 ml), een fles bier (750 ml) of 2 glazen sterke drank (van 40 ml). Gemiddeld. Daarmee kunnen de meesten onder ons de categorie van lichte drinker schrappen.5
“Eén op 20 mensen wereldwijd sterft aan de gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Een vijfde daarvan is te wijten aan aandoeningen aan het hart en de bloedvaten.“
Genoeg redenen om dieper in te gaan op wat alcohol nu precies doet met je lijf – en hart. En wat dan de beste manier is om gezellig en gezond te genieten. Je leest er alles over in deel 2 en 3 van deze alcohol-trilogie.
Lees in deel 2 van 3
Is er een directe link tussen alcohol en hartritmestoornissen en erger nog: beroertes? En waarom is een ‘kater’ venijniger dan je denkt?
Lees in deel 3 van 3
Ons alcoholgebruik nuchter bekeken en overgoten met verfrissend advies voor een gezond en gelukkig leven, inclusief een voorproefje van de nieuwe NOLO-trend.
Disclaimer
Opgelet: bovenstaande info is geen medisch advies, maar louter algemene informatie gebaseerd op diverse wetenschappelijke studies. Volg altijd het persoonlijk advies van je huisdokter en/of behandelende specialist – zeker wanneer je hartritmestoornissen hebt en/of hartmedicatie neemt.
Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen over alcoholgebruik? Bel (anoniem) naar de nationale hulplijn (106) voor deskundig advies.
Referenties
- Toerisme Tongeren. Culinaire gids: #foodiestongeren, 2020.
- De Maeseneer W. Nu Tournée Minérale morgen start, voor eens en voor altijd: is een glas rode wijn per dag nu gezond of niet? Geraadpleegd op https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/30/voor-eens-en-voor-altijd-is-een-glas-rode-wijn-per-dag-nu-gezon/
- Larsson S et al. Alcohol consumption and risk of heart failure: a dose–response meta‐analysis of prospective studies, 2015, doi: 10.1002/ejhf.228.
- Voskoboinik A et al. Alcohol and Atrial Fibrillation: A sobering review, Journal of the American College of Cardiology, 2016, doi: j.jacc.2016.08.074.
- Schepens W. Wereldgezondheidsorganisatie: “1 op de 20 overlijdens komt door gevolgen overmatig alcoholgebruik”. Geraadpleegd op https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/09/22/alcohol-doodt-jaarlijks-3-miljoen-mensen/
Created on augustus 12th, 2020 at 01:26 pm
Last updated on januari 10th, 2023 at 10:19 am
Gerelateerde berichten
Slaapapneu en voorkamerfibrillatie
Snurken en vaak naar lucht happen terwijl je slaapt, kan wijzen op slaapapneu, een veelvoorkomende…
De nieuwe gewichtsfunctionaliteit van FibriCheck
Bij FibriCheck is het ons doel om je controle te geven over de gezondheid van…
Het verloop van voorkamerfibrillatie
Voorkamerfibrillatie of boezemfibrilleren is een progressieve aandoening, wat betekent dat de symptomen en de ernst…